Spanje – Aragón

Aragón is een dun bevolkte regio in het noorden van Spanje, waar je geen massatoerisme zult vinden. Het vroegere koninkrijk van Aragón had zijn oorsprong al in 1035 en toen koning Ferdinand II in 1469 trouwde met Isabella van Castilië ontstond een groot, machtig en rijk koninkrijk. Veel van die oude glorie is nog steeds te bewonderen. Sos del Rey Católico, de geboorteplaats van Ferdinand II, is een prachtig middeleeuws dorp, maar ook Ainsa, Alquezar, Albarracin en Calatayud zijn zeker het bezoeken waard. Voor de sportievelingen onder ons kun je mooie bergwandelingen maken in bijvoorbeeld het Parque National Ordesa y Monte Perdido, met de dominerende 3355 meter hoge Monte Perdido. De rio Ebro loopt als een rode draad door het midden van de regio Aragón, een belangrijke levensader. De HU631 is misschien wel één van de mooiste weggetjes in Spanje om met de auto te rijden, maar ook de weg langs het ongelooflijke heldere blauwe Embalse de Yesa, met z’n verlaten strandjes, maakt een diepe indruk. Een regio met veel historie, kloosters, kerken, middeleeuwse dorpjes, prachtige natuur en vriendelijke mensen.

→  Ainsa →  Albarracin →  Alquézar →  Belchite →  Graus →  Huesca →  San Juan de la Peña →  Santuario de Torreciudad →  Sos del Rey Católico →  Teruel

Ainsa

inwoners: 2.095
Ainsa is een middeleeuws stadje gelegen in de provincie Huesca vlakbij het Parque National Ordesa. Het nieuwe gedeelte van de stad ligt beneden en het oude historische gedeelte op de top van de heuvel. Het ‘benedengedeelte’ is modern en heeft veel winkels, en is in mijn ogen niet zo interessant, wij gaan voor het oude historische gedeelte. De legende vertelt dat Ximenez, de eerste koning van Sobrarbe, in het begin van de 8e eeuw de stad veroverde op de Moren. Volgens deze legende waren de Christenen aan de verliezende hand, maar als door een wonder verscheen er een brandend kruis in een eikenboom, de Christen voelden zich gesterkt en wonnen de strijd. Het kruis en de boom zijn nog terug te vinden in het stadswapen. In opdracht van Filippe II werd in de 11e eeuw een kasteel gebouwd, als onderdeel van de verdedigingslinie tegen de Moren, en de stad werd volledig ommuurd. De ommuring was een hele klus die meer dan 6 eeuwen heeft geduurd. Uiteindelijk werd Ainsa in de 12e eeuw tot hoofdstad van de regio Sobrarbe benoemd.

Of de tijd heeft stilgestaan in Ainsa………

Nu is het een zeer leuk stadje om te bezoeken en te wandelen door de smalle straatjes. Om ‘s avonds een hapje te eten is het oude dorp een sfeervolle lokatie. Ainsa is uitgeroepen tot een Nationaal Monument en kan in de zomermaanden behoorlijk druk zijn. In het ‘benedengedeelte’ is elke dinsdag een markt met veel streekproducten als kaas, olijven en olijfolie, groente en (zoals gebruikelijk op elke Spaanse markt) veel schoenen.

• Castillo de Aínsa, het kasteel uit de 11e eeuw
• Iglesia parroquial de Santa María, romaanse kerk uit de 11e eeuw
• Casa de Bielsa, middeleeuws huis uit de 16e- of 17e eeuw
• Casa Arnal, middeleeuws huis uit de 16e eeuw
• Plaza Mayor, mooi oud plein met arcades en gezellige terrasjes

2006, Hotel Los Siete Reyes
2012, Hotel Meson de l’Ainsa

Albarracin

inwoners: 1.102
Albarracin ligt op een berg aan de oever van de rio Guadalaviar, één van de beste rivieren in Spanje om forel te vangen. Het middeleeuwse dorp wordt doorkruist door de stadsmuur uit de 14e eeuw. Maar daarvoor was de stad in de handen van de Moren, die dit gedeelte van Aragon vanaf de 9e eeuw in bezit hadden. De Moor Banu Al-Razin maakte van dit land een klein koninkrijk, het taifa van Albarracin, hij gaf de stad zijn eigen naam en maakte het de hoofdstad van zijn koninkrijk. In deze tijd leefden de Christenen, Joden en Islamieten hier vredig samen, maar dat zou in de toekomst helaas veranderen. De muren om de stad zijn gebouwd in de 11e eeuw, iets wat later verder uitgebreid wordt door de Christelijke koningen van Aragon in de 14e eeuw. Zij versterkten ook de muur met torens en forten. Eind 12e eeuw kwam de stad in de handen van de Christenen en dit gebeurde zonder slag of stoot. Ook dat zou in de toekomst veranderen. Het meest wel door de Spaanse Burgeroorlog toen helaas veel werd vernietigd.

Albarracin is één van de mooiste stadjes van Spanje en is sinds 1961 een Nationaal Monument en zelfs kandidaat om te worden bijgeschreven op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.

• Catedral del Salvador, kerk uit de 13e eeuw gebouwd op de plek van de moskee
• Palacio Episcopal, een barok paleis uit de 15e eeuw
• Iglesia de Santa Maria, de eerste kerk van Albarracin uit de 12e eeuw
• Iglesia de Santiago, kerk uit de 16e eeuw op de resten van een kerk uit de 13e eeuw
• Plaza Mayor, het stadsplein middelpunt van het oude centrum

Dichtbij Albarracín ligt het natuurgebied El Rodeno, waar je prehistorische muurschilderingen kunt bewonderen.

Alcañiz

inwoners: 16.424
Alcañiz heeft een Arabisch verleden in meerdere gedeeltes. De Christelijke troepen van Alfonso I van Aragon veroverden het in 1119, maar het werd even later weer ingenomen door de Moren. In 1157 was het de beurt aan Ramon Berenguer IV van Barcelona, maar ook die moest het weer afstaan, tot Alcañiz uiteindelijk in de handen kwam van Alfonso II van Aragon. Het kasteel Los Calatravos wordt gebouwd en deze wordt het hoofdkwartier van de militaire Orde van Calatrava. Een Orde vergelijkbaar met de Tempeliers met dit verschil dat hun de Arabieren in Spanje verjaagden en niet in het Midden-Oosten. Het kasteel is verbouwd tot Parador Natonaal, naar mijn mening één van de mooiste Paradores in Spanje. De slottoren, de Torre del Homenaje, herbergt een collectie 14e-eeuwse fresco’s die de verovering van Valencia door Jaime I uitbeelden. De Joodse gemeenschap werd in 1380 in Alcañiz niet vervolgd en ontkwamen in 1381 zelfs aan de moordpartijen die landelijk plaatsvonden. Ten tijde van de Spaanse Inquisitie eind 15e eeuw, werden de meeste joden hier katholiek (al dan niet gedwongen). In 1809 werd in Alcañiz een heftige veldslag uitgevochten tussen de Spanjaarden en het Franse leger van Napoleon. Na afloop lagen er meer dan 100 mensen dood in de straten.

• Santa María la Mayor, kerk in barokke stijl uit de 18e eeuw
• Castillo de los Calatravos, kasteel en nu Parador Nationaal
• Casa Consistorial Ayuntamiento, het stadhuis uit de 16e eeuw
• Iglesia de los Padres Escolapios, kerk uit de 17e eeuw

2003, Parador Alcaniz

Alquézar

inwoners: 301
Alquézar is ook weer zo’n pareltje in Aragon, een klein schilderachtig vestingstadje op een heuveltop in het beschermde natuurpark Sierra de Guara. In 9e eeuw wordt het kasteel gebouwd door Khalaf ibn Rasid als verdediging tegen de Christelijke koninkrijken van Sobrarde. In de 11e eeuw komt de stad in Christelijke handen en wordt er een stadsmuur met poorten en torens gebouwd. Na de volledige herovering van de Christenen op de Moren wed het kasteel veranderd in ‘la Colegiata de Santa María la Mayor’. De romaanse kloostergang met mooie fresco’s is er nog steeds. Het dorp heeft nog steeds de typische middeleeuwse bouwstijl met kronkelende straten en steegjes. Veel steegjes zijn overdekt, de bewoners noemen dit ‘callizos’ en zijn in de zomer welkome schaduwrijke plekjes. In het centrum treft men veel specifieke eetgelegenheden en winkeltjes met streekproducten en keramiek aan. In de zomermaanden en weekends kan Alquézar behoorlijk druk zijn.

Uitzicht vanaf onze kamer in Hotel Santa Maria de Alquezar

Vanuit Alquézar kan men te voet afdalen in de diepe en smalle kloof van de río Vero met de Puente Villacantal  uit de 12e eeuw.

2011, Santa Maria de Alquezar

Belchite

inwoners: 1.633
In het plaatsje Belchite vonden twee belangrijke veldslagen uit de Spaanse historie plaats; de slag om Belchite in 1809 (onafhankelijkheidsoorlog tegen Napoleon) en de slag om Belchite in 1937 gedurende de Spaanse Burgeroorlog van 1936 tot 1939.
Tijdens de burgeroorlog werd het dorp met de grond gelijk gemaakt door hevige bombardementen. Het dorp was toen van relatief groot belang in de regio. Het herbergde onder andere twee kloosters en meerdere kerken die deze stelling danig bevestigen. Franco besloot het dorp te herbouwen naast de resten van het oude dorp en daarbij het oude dorp onaangeroerd latend als herinnering van het gevecht.

Als je hier rondloopt wordt je echt stil, ………… onbegrijpelijk

Voor de reconstructie van het nieuwe Belchite tijdens 1940-1945 werden voornamelijk Republikeinse gevangenen gebruikt. Deze gevangenen werden gehuisvest in een concentratiekamp in de buurt van Belchite. Er verbleven daar ongeveer 1000 gevangenen. De resten van dit kamp zijn nog steeds zichtbaar. De laatste bewoners van het oude Belchite verlieten hun ruïnes in 1964 om in het nieuwe Belchite te gaan wonen. De ruïnes van het oude Belchite zijn nog steeds te bezichtigen zonder dat dit is geconditioneerd ten behoeve van het toerisme. Het bezoekersaantal van de ruïnes wordt geschat op 10.000 per jaar.
Het bezoek aan de ruïnes en het verhaal erachter hebben op mij een diepe indruk gemaakt, met maakt je stil en laat je nadenken……….waarom en wat hebben we ervan geleerd?

Benasque

inwoners: 2.195
Benasque ligt aan een doodlopende weg op 1138 meter hoogte en is het middelpunt van de Valle de Benasque. De gemeente bestaat uit nog twee bergdorpjes, Cerler met 347 en Anciles met 160 inwoners. Cerler is vooral bekend om z’n mooie skipistes. De Valle de Benasque wordt ook wel de ‘Verborgen Vallei’ genoemd omdat deze streek nogal geïsoleerd ligt van de rest van Spanje. In 1916 werd de Congosto de Ventamillo, een tunnel(tje) door de bergen, geopend en vanaf dat moment was het bereikbaar met de auto. Vroeger was het alleen bereikbaar per voet of ezel en dat was vanaf Graus een dagtocht. Het werd al bewoond door de Romeinen die hier zwavelhoudende baden bouwden. Het is vanaf het begin van de 11e eeuw onderdeel geweest van het Koninkrijk van Aragon. In 1660 was hier een heftige aardbeving, maar nog steeds worden hier lichte trillingen waargenomen. De rio Esera, die iets verderop in de Pyreneeën zijn bron heeft, kan in het voorjaar met het smeltwater uit de bergen veranderen in een genadeloze stroom kolkend water. Zo heftig dat de bruggen in Benasque in de 18e-, 19e- en zelfs nog in de 20e eeuw zijn verwoest. Bestond vroeger Benasque uitsluitend uit het houden van vee en in iets mindere mate de land- en bosbouw, is nu het toerisme van groot belang. Om te bekijken zijn de Iglesia Santa Maria, een romaanse kerk uit de 12e eeuw, en het renaissance paleis Palacio de los Condes de Ribagorza de moeite waard. Sommige oude huizen hebben nog gevechtstorentjes. Het justitiegebouw heeft een vierkante toren uit de 12e eeuw.
Maar de meeste toeristen komen hier om de meer dan 3000 meter hoge bergen in te trekken en te genieten van de prachtige natuur.

Bielsa

inwoners: 463
Het dorpje Bielsa ligt op de kruising van de rivieren Cinca en Barrosa, op 12 km afstand van Frankrijk. De geschiedenis van de stad gaat terug tot de 10e eeuw. In 1991 gad konging Alfonso II van Aragon al opdracht om de in de buurt aanwezige zilvermijnen te exploiteren. In de 15e eeuw is de stad heeft de stad maar liefst 80 keer in de brand gestaan. Maar de zware bladzijden uit de geschiedenis zijn toch wel de Spaanse Burgeroorlog. Het werd volledig verwoest en nadien door de terugkerende bevolking weer helemaal opgebouwd. Het was geen gemakkelijk en goedkope klus, vooral het stadhuis heeft veel gekost om het weer in de stijl van de 16e eeuw te herbouwen. Bielsa is het hele jaar afhankelijk van het toerisme. Het carnaval in februari staat bekend als één van de mooisten van geheel Spanje. Een stukje verderop de A138 ligt de tunnel van Bielsa. De 3 kilometer lange smalle tunnel verbind sinds 1970 Spanje met Frankrijk.

Als je in Bielsa de HU-V-6402 westelijk neemt rijd je steeds dieper de bergen in. Deze doodlopende weg is ca. 15 km lang en eindigt bij de Parador National de Bielsa in het Parque National de Ordesa. Dit deel van de Pyreneeën staat op de Werelderfgoedlijst van de Unesco en is bekend om zijn zuivere lucht. Bergen als de Monte Perdido, met een hoogte van 3355 meter de drie na hoogste berg van de Pyreneeën, domineert de omgeving. Het heldere water in de rio Cinca draagt ook bij aan een gezonde omgeving. Hier ga je naar toe voor bergwandelen, paardrijden, mountainbiking, bergbeklimmen, kanoën en tal van andere buitensporten.

2001, Parador Bielsa

Biescas

inwoners: 1.643
Het lijkt er op dat de omgeving van Biescas al bewoond was voor de Romeinse tijd. Er zijn in de buurt van Santa Elena dolmen gevonden. Ook zijn er overblijfselen gevonden van verhoogde Romeinse weg. Voor het eerst wordt Biescas beschreven in kerkelijke geschriften van het klooster in San Juan de la Peña, daterend uit het begin van de 11e eeuw. In de middeleeuwen waren er twee kerkjes, de San Salvador en de San Pedro. In de 16e eeuw, ten tijde van Filips II, werd Biescas overvallen door honderden gevluchtte burgers uit de Franse Cascogne, de bezetting duurde maar 11 dagen en de Franse werden uiteindelijk verslagen in Barranco des Luterians. Ook de Spaanse Burgeroorlog ging niet onopgemerkt voorbij, de stad liep veel schade op.

In de meer recente geschiedenis werd Biescas (helaas) in één klap bekend in heel Europa om een zeer treurige gebeurtenis. In 1996 vond hier een grote ramp plaats, ook wel bekend als de ‘campingramp van Biescas’. Toen vielen er door een aardverschuiving en overstromingen 87 doden, onder wie 4 Nederlanders. Volgens de advocaten van de nabestaanden had hier onder aan de voet van de Pyreneeën nooit de bouw van een camping mogen plaats vinden. In rapporten was destijds reeds gewaarschuwd voor grote kans op modderstromen bij zware regenval. De regering van Aragon moest uiteindelijk in 2005 ruim 11 miljoen euro betalen aan de nabestaanden van de slachtoffers.

Boltaña

inwoners: 870
Boltaña bestond al ten tijde van de Romeinen en had toen de naam Boletania. Het was eigenlijk niet veel meer dan een fort met wat huizen. Wanneer de Christen de lek hebben veroverd op de Moren is niet meer bekend, maar wel dat de Graaf van Pamplona het in 941 al voor het zeggen had. De bouw van het kasteel werd begonnen door de Moren, maar versterkt en uitgebreid door de Christenen. Opvallend aan het kasteel is donjon die niet vierkant is, zoals toen gebruikelijk, maar een zeskantige toren is. In de 11e eeuw was Boltaña van strategisch belang tijdens het bewind van Sancho Garces III van Navarra, maar verloor zijn machtspositie in de 12e eeuw door de stad Jaca (had al stadsrechten) en werd eigenlijk een onbeduidend dorp. In de 15e eeuw werd het een onderdeel van Aragon. De kerk van San Pedro wordt in de 16e eeuw gebouwd op de grondvesten van een kleinere en romaanse kerk, en wordt één van de grootste kerken in de Aragonese Pyreneeën.

Het Monasterio van Boltaña is nu een super de luxe vijf-sterren hotel, waar ook hebben mogen overnachten. Het is een schitterend gerenoveerd gebouw uit de 16e eeuw, met een mooie kloostergang. De kamers zijn groot en goed ingericht, er is een spa en een buitenzwembad. Houd je van de oude charme moet je wel een kamer nemen in het oude gebouw, er is een nieuw bijgebouw met appartementen. Een prima hotel, waar je in alle rust kunt bijkomen van de mooie wandeling of een bezoek aan het nabijgelegen middeleeuwse dorp Ainsa.

2010, Monasterio De Boltaña

Broto

inwoners: 550
De Romeinse brug moet nog doen herinneren aan de lang vervlogen historie van Broto, een klein stadje in de provincie Huesca. Broto wordt voor het eerst beschreven in 1076, er werden 41 branden vermeld. In de 12e eeuw wordt de Orde van Sint Jan van Jeruzalem opgericht, speciaal voor het beschermen van de pelgrims op weg naar Bujaruelo. Het kreeg zijn stadsrechten van de koningen van Aragon in de 13e eeuw, in ruil voor voor het bewaken van de grens met Frankrijk. Opvallend is de kerktoren, vierkant en gebouwd als verdedigingstoren. De gevangenis is een 16e eeuws gebouw, waar ook de zetel van de “Raad van de Vallei” was gehuisvest. De gevangenis vervulde zijn taak van de 17e tot 20e eeuw. Helaas hebben wij  hem niet kunnen vinden. Tegenwoordig is Broto een ‘toeristisch wandeldorp’. Het ligt schitterend ingeklemd tussen de hoogste bergen in de Pyreneeën en twee nationale parken, waarvan het Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdido het bekendst is. Wij hebben mogen overnachten in Hotel Pradas Ordesa, wij hadden aan de voorkant een mooie kamer met balkon, het hotel heeft een prima keuken en zeer vriendelijk personeel.

• La iglesia de San Pedro, kerk uit de 16e eeuw, gebouwd in gotische- en renaissance stijl.
• De Romeinse brug en de waterval bij de rio Sorresal

2013, Hotel Pradas Ordesa

Calaceite

inwoners: 1.145
Calaceite dankt haar naam aan het Arabische fort, Qalat Zayd, dat de heuvel bij het dorp staat. Het kasteel word veroverd door de Militaire Ridderorde van Calatrava in de 12e eeuw. Het midden van de 17e eeuw was een tijd van oorlog, ziekte en rampspoed en de pest van 1625. Ten tijde van de Catalaanse Opstand, rond 1640, werd het dorp geplunderd en in brand gestoken. Het dorp raakte hierdoor in een verval. In De Spaanse Successieoorlog kiest Calaceite de kant van de Aartshertog Karel en de troepen van Filips V doen de stad ook al niet veel goeds, maar een periode van rust en welvaart breek aan in de 18e eeuw.  De Spaanse Burgeroorlog, 1936 tot 1939, treft ook Calaceite en kost tientallen levens.

Het historische centrum van Calaceite is uitgeroepen tot een Nationaal Monument.

• Ayutamiento, het gemeentehuis uit 1609 met de oude gevangenis
• Iglesia San Antonio, kerk uit de 17e eeuw gebouwd op de plak waar vroeger de stadsmuur stond
• Iglesia Parroquial de la Asunción, kerk uit de 17e eeuw in barokke stijl
• Museo Juan Cabre, met een grote collectie archeologie, oude foto’s en landbouwwerktuigen

Calatayud

inwoners: 20.926
Calatayud is van oorsprong een Keltische nederzetting, maar werd opgericht door emir Ayyoeb inb Aviv Lajmi in 716. Het had maar liefst 5 kastelen en in die periode leefden de Arabieren, Joden en Christenen vreedzaam naast elkaar. In de 12e eeuw valt het in Christelijk handen onder de regering van Alfonso I. In de 15e eeuw vind hier de kroning plaats van Ferdinand II, de koning van Aragon.
Tijdes de Onafhankelijkheidsoorlog in het begin van de 19e eeuw valt de stad in Franse handen, na de bevrijding in 1812 werd de stad voor korte tijd hoofdstad van de provincie Zaragoza. Tegenwoordig moet Calatayud het hebben van de landbouw (appels en peren), natuurlijk het toerisme, maar de laatste jaren is de wijnbouw in opkomst.

Onze kamer had een uitzicht op de Colegiata del Santo Sepulcro

De historische stad staat vol met prachtige monumenten en wat het eerste opvalt is de hoge Mudejar toren. Maar ook kerkelijke gebouwen, zoals de de Santa María en de Santo Sepulcro, San Juan el Real, San Pedro de los Francos en de San Andres zijn het bezoeken waard, naast tal van renaissance paleizen. De omgeving van Calatayud heeft talloze voorbeelden van de Mudejar kunst. Sommige van de kerken zijn juwelen uit de 14e-, 15e- en 16e eeuw XV en XVI. Je vindt deze kerken in onder andere Calatayud, Ateca, Terra en Torralba de Ribota Tobed. De Santa Maria in Calatayud staat, samen met nog vijf andere Mudejarkerken in Aragon, op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.  In 2010 hebben wij hier overnacht in een voormalig Benedictijnerklooster, Monasterio Benedictino, nu omgebouwd als luxueus hotel.

• Collegiale Santa Maria, klooster uit de 14e eeuw met mooie slanke toren in Mudejar stijl
• Iglesia de las Santas Justa y Rufina, kerk uit de 15e eeuw met een gotisch altaarstuk
• Iglesia de Nuestra Señora del Castillo en Aniñón, kerk uit de 14e eeuw gebouwd op de grondvesten van een Moors kasteel
• Iglesia Santa Maria, kerk uit de 14e eeuw met ook een toren in Mudejar stijl
• Iglesia de San Juan el Real, kerk uit de 17e eeuw gebouwd door de Jezuïeten

2010, Monasterio Benedictino

Canfranc-Estación

inwoners: 572
Canfranc ligt in de vallei van de rivier de Aragón op een afstand van ca. 7 kilometer van Frankrijk. De twee landen worden verbonden door de tunnel van Somport. De tunnel werd gebouwd tussen 1994 en 2002, heeft een lengte van 8602 meter en is daarmee de langste verkeerstunnel van Spanje. Het oude dorp van Canfranc, heeft ondanks de verwoestende branden van 1617 en 1944, nog steeds een aantal van haar oude monumenten. De overblijfselen van het middeleeuwse kasteel staan bovenop op een rots, met de toren Aznar Palacín uit de 14e eeuw. De Iglesia de la Asunción, een parochiekerk met vier barokke altaarstukken, en de monumentale la Trinidad die in de 16e eeuw werd gesticht door Blasco de Les om de armen en de pelgrims te dienen.

Vlakbij Canfranc ligt het op één na grootste spoorwegstation van Europa, Estacion International Canfranc. Het gebouw is 240 meter lang, geeft toegang tot de perrons met 75 deuren aan iedere zijde en is ook qua bouwstijl imposant. Het was de parel op de kroon van een enorm spoorwegproject die een spoorweg verbinding tussen Frankrijk en Spanje tot stand moest brengen. Er werden bruggen gebouwd, tunnels gegraven, het landschap werd aangepast en spoorwegemplacementen werden aangelegd. De spoorweg en het station werden in 1928 officieel in gebruik gesteld. In het stationsgebouw huisde oa. een hotel, casino, Spaanse bank, stationsrestauratie en medisch centrum. Door een treinongeval in 1970 stortte op het traject aan Franse zijde de L’Estanguet brug in en kwam het spoorwegverkeer tot stilstand. Sindsdien ligt het gehele spoorwegcomplex met bijbehorend stationsgebouw en treinen er verlaten en verwaarloosd bij. Alleen aan Spaanse zijde rijdt er een lokaal treintje naar het station. In de gloriedagen van het station was het het decor voor de film Casablanca, met Humphrey Bogart en Ingrid Bergman in de hoofdrollen.

2008, Hotel Santa Christina

Cantavieja

inwoners: 724
Volgens de legende werd het kasteel van Cantavieja gebouwd door Hannibal, die het de naam Cartago Vetus gaf. De stad viel in handen van de Moren, waar een eind aan kwam met de christelijke verovering in 1169 door Alfonso II van Aragon. Het stadje kreeg zijn stadsrechten in 1225. Tijdens de middeleeuwen, werd Cantavieja beheerd door de Orde van de Tempeliers. Na de ondergang van de Tempeliers viel het in handen van de Orde van San Juan van Jeruzalem, beter bekend als de Orde van Malta. In de 18e eeuw leefde de bevolking hoofdzakelijk van de handel in wol en vee, tegenwoordig is het fokken van schapen, koeien en varkens nog steeds van groot belang.

• Plaza de Cristo Rey, de Plaza Mayor met mooie arcaden
• Iglesia de San Miguel, gotische kerk uit de 14e eeuw
• Iglesia de la Asunción, kerk uit de 18e eeuw, maar met een toren uit de 17e eeuw

Caspe

inwoners: 9.858
De mensen uit Caspe gaan er prat op dat de oorsprong van hun stad ligt bij de kleinzoon van Noach, Caspe Tubal. Vanaf 711 valt het in Moorse handen en zal dat meer dan 400 jaar blijven. In 1160 komt Caspe in bezit van de koning van Aragón, Alfonso II. De stad werd eigendom van de Orde van San Juan van Jeruzalem, beter bekend als de Maltezer Ridders. Na de dood van Martin I van Aragon, die kinderloos stierf, waren er ineens veel troonopvolgers. Het was uiteindelijk Ferdinand I van Aragón die met de steun van tegenpaus Benedictus XIII de nieuwe koning werd van Aragón. De belangrijkheid van de stad Caspe wordt hiermee bevestigd, want alles werd in deze stad beslist en vastgelegd in de Compromiso de Caspe. In 1394 trouwde Ferdinand met Eleonora Urraca van Castilië, een welgestelde nicht van zijn vader, waardoor hij heerser werd over een uitgestrekt gebied. Hij en zijn opvolgers zullen de toekomst van Spanje bepalen. Caspe lag in een strategisch gebied en heeft dat moeten merken. De Catalaanse Opstand, de Spaanse Successieoorlog, de Onafhankelijkheidsoorlog, de Carlistische Oorlogen en uiteraard de Spaaanse Burgeroorlog hebben veel sporen nagelaten.

• Arcos de Toril, resten van oude muren met drie bogen uit de 15e eeuw
• Torre de Salamanca, gebouwd tijdens de Carlistische Oorlogen in de 19e eeuw
• Colegiata de Santa María la Mayor del Pilar, kerk uit de 12e eeuw en sinds 1931 een Nationaal Monument
• Castillo del Bailío, het kasteel van de Orde van San Juan van Jeruzalem uit de 14e eeuw

Het stuwmeer bij Caspe is ca. 45 km lang en 1,5 km breed en is ontstaan door het afdammen van de rivier de Ebro waardoor de vallei is ondergelopen. Het stuwmeer is omgeven door een ruig bergachtig landschap dat ten dele is begroeid met bomen en wijngaarden. Op de bodem van het meer staan nog bomen, dorpen en wijngaarden, en is een populaire plek van sportvissers.

Castellote

inwoners: 804
In de middeleeuwen viel Castellote onder de heerschappij van de moslims. Ze bouwden een complex netwerk van irrigatie met stuwdammen, kanalen en aquaducten, sommige worden zelfs vandaag de dag nog steeds gebruikt. De restanten van het Castillo de Castellote zijn gelegen op een rotsachtige helling hoog boven de stad. Hoewel er geen bewijzen zijn gaat men ervan uit dat Alfonso I het heeft veroverd op de Moren, maar na de dood van Alfonso kwam het weer in Moorse handen terug. Wat wel zeker is dat enkele jaren weer in handen komt van Alfonso II en een deel van het Koninkrijk van Aragon wordt. In 1158 wordt Castellote opgenomen in het Bisdom van Zaragoza. In 1282 kreeg het stadsrechten, daarvoor kreeg het al in 1268 het recht om een markt te houden, maar dan alleen op zaterdag. De stad werd toevertrouwd aan de Tempeliers en na hun ondergaan aan de Orde van Malta. Dit zou voortduren tot 1769. Castellote was het toneel van een van de zwaarste en bloedigste veldslagen van de Eerste Carlistenoorlog. De Spaanse Burgeroorlog bracht, zoals haast overal in Aragon, tal van vernielingen. Branden verwoestten veel altaren, beelden en een groot gedeelte van de parochiekerk.

• Iglesia de San Miguel, parochiekerk uit de 15e eeuw, tijdens de Burgeroorlog in 1936 ernstig beschadigd
• Ermita de la Virgen del Agua, uit de 17e eeuw
• Castillo Castalotte, restanten van het Moorse fort
• Ermita de San Macari, uit het begin van de 18e eeuw

In de omgeving van Castellote ligt het Embalse de Santolea, aangelegd in het begin van de vorige eeuw. Een prachtig gebied om te wandelen en een geweldige plek voor sportvissers.

Cerler

inwoners: 347
In het hart van vallei Benasque ligt het wintersportgebied van Cerler. Een prachtig gebied met vele wandelroutes en outdoor-sportmogelijkheden. Het dorp Cerler ligt op 1500 meter hoogte en is daarmee het hoogst gelegen dorp van de Aragoneese Pyreneeën. Het dorp wordt omringt door machtige bergen die hoger zijn dan 3000 meter. Zij vormen het decor voor de hoogste toppen van de Spaanse Pyreneeën. Cerler is vooral bekend om z’n mooie skipistes. De Valle de Benasque, waar Celer middenin ligt, wordt ook wel de ‘Verborgen Vallei’ genoemd omdat deze streek nogal geïsoleerd ligt van de rest van Spanje. In 1916 werd de Congosto de Ventamillo, een tunnel(tje) door de bergen, geopend en vanaf dat moment was het bereikbaar met de auto. Vroeger was het alleen bereikbaar per voet of ezel en dat was vanaf Graus een dagtocht.  In Cerler zelf zijn tal van mogelijkheden voor de aprés-ski. De Spaanse aprés ski is wel op zijn spaans. Dus een Nederlandse polonaise hoef je niet te verwachten.

Col du Somport

De Col du Somport is een col op de Spaans-Franse grens op 1632 meter hoogte. Er kan op die hoogte sneeuw liggen van eind oktober tot eind mei. De pas is echter zelden gesloten. De Col du Somport was een van de drukste bergovergangen in de Pyreneeën en werd gebruikt door soldaten en handelslieden. De col was in het begin ongetwijfeld de meest gebruikte route voor de pelgrims naar Santiago de Compostela. Maar begin XIIe eeuw kreeg men in Navarra en Baskenland de roversbenden onder controle en werden die gebieden zo veilig, dat de gemakkelijkere en sindsdien ook veiligere route over de Col van Roncesvalles de voorkeur kreeg. Op 7 februari 2003 is de Somporttunnel onder de Pyreneeën door geopend. Deze tunnel is 8,6 km lang, heeft bijna 160 miljoen euro gekost, voor het Spaanse gedeelte en 91,5 miljoen voor het Franse gedeelte. Vooral aan Franse zijde is tegen de aanleg van de tunnel veel protest gekomen en men heeft tijdens de bouw bewaking in moeten zetten. Om over de oude 1632 meter hoge bergpas te rijden is ook een prima optie, kost wat meer tijd, maar de uitzichten vergoedden dit alles.

Embalse de Mediano

In het Embalse de Mediano, ook wel genoemd het stuwmeer van Ainsa, staat op de bodem van het meer nog steeds het kleine dorpje Mediano. Nog onder de Franco dictatuur is begonnen met de planning van het stuwmeer. Het geheel werd echter pas in 1974 afgerond tegen het einde van het Franco-tijdperk. De bedenkers van het project waren op de hoogte dat het kleine dorpje Mediano onder de golven zou verdwijnen, nog steeds is het topje van de eenvoudige klokkentoren uit de 16e eeuw bij laag water zichtbaar.

Ten tijde dat het stuwmeer gebouwd werd moesten de bewoners hun dorp en geschiedenis achterlaten, tot groot verdriet. Een monnik bleef in het dorp de kerkklok luiden als afscheid, net zolang totdat het water kwam. De monnik heeft het niet overleefd, hij verdronk. Er gaan verhalen dat af en toe de klokken nog te horen zijn.

Fuendetodos

inwoners: 169
Het is niet de Iglesia de Ntra. Sra. de la Asunción uit de 18e eeuw waar de meeste toeristen voor naar Fuendetodos komen. Maar Fuendetodos is vooral bekend als geboorteplaats van Francisco de Goya. Het huis waar één van de grootste Spaanse schilders geboren werd, is uit in het begin van de 18e eeuw. Het ligt vlakbij Museo del Grabado, geopend in 1989, waar werken van Goya te zien zijn, maar de meeste van zijn werken hangen in grote musea als New York, Parijs, Madrid en Londen. Goya werd dan wel geboren in Fuendetodos, maar leefde later voornamelijk in Madrid. Goya was vooral portretschilder van de Spaanse koninklijke familie. Zo was hij hofschilder van Karel IV en schilderde hij ook Ferdinand VII. Onder andere in zijn serie etsen Los Caprichos liet hij zijn afschuw zien voor de corrupte heerschappij van met name de kerk, waar hij niettemin veel voor werkte.
Toen de troepen van Napoleon waren overwonnen kwam het Spaanse koninklijke regime weer terug. Goya keerde zich daarvan af, ging in vrijwillige ballingschap in Frankrijk wonen en stierf uiteindelijk in 1828 in Bordeaux. In 1901 werd zijn stoffelijk overschot naar Spanje overgebracht en in 1919 bijgezet in de Ermita de San Antonio de la Florida in Madrid.

Fuendetodos is een alleraardigst klein dorpje met leuke kleine straatjes en (kunst)winkeltjes.

Graus

inwoners: 3.513
De eerste koning van Aragon probeerde in 1063 Graus te veroveren op de Moren, maar hij slaagt er niet en vind zelfs de door tijdens deze belegering, Zijn zoon, Sancho Ramirez, lukt het uiteindelijk in 1083. De stad komt onder het bewind van het Real Monasterio de San Victorián, deze zullen tot 1571 de macht uitoefen in deze regio. In de tussentijd krijgt Graus stadsrechten en de rechten op een jaarlijkse van Pedro II in 1201. Filips II gaf 1588 Graus toestemming voor het houden van een markt op de maandag, deze wordt wekelijks nog steeds gehouden. Een periode van economische bloei in de 16e- en 17e eeuw is nu nog steeds te zien aan het erfgoed uit deze periode. Tussen 1651 en 1652 wordt de stad getroffen door de pest, wat vele slachtoffers met zich meebracht.

Wat vooral een bezoek waard is aan Graus is het Plaza Mayor. Het plein is uit de 16e eeuw en heeft een zuilengang en prachtig beschilderde gevels. Het oude centrum, Barrichós, heeft nog een middeleeuwse sfeer en er zijn nog drie toegangspoorten van de oude stadsmuur te zien. Graus is in 1975 tot kunsthistorisch monument verklaard en zeker een bezoek waard. Niet vreemd opkijken als je een Boeddhistische monnik tegenkomt in Graus, een 10 kilometer noord-westelijk van Graus ligt het “Dag Shang Kagyu” een Tibetaans Boeddhistisch Centrum.

• El Ayuntamiento, met Moorse invloeden
• La Plaza Mayor, met meerde beschilderde gebouwen uit de 16e- en 17e eeuw
• Basílica de la Peña, uit de 16e eeuw met een mooie kloostergang
• Iglesia de San Miguel, van oorsprong romaans, maar is in de 18e eeuw volledig verbouwd

Huesca

inwoners: 52.418
Huesca werd na 400 jaar op de Moren heroverd door Pedro van Aragón in 1096. Hij maakte van de stad zijn residentie, maar na zijn dood (1104) vertrok zijn opvolger Alfons I van Aragón in 1118 naar Zaragoza. De opvolger van Alfons I was Ramiro II van Aragón en zorgde voor de legende van de Klok van Huesca.  Ramiro was voorbestemd voor een geestelijke loopbaan, eerst monnik in het Franse klooster van San Ponce de Tomeras, daarna hulpbisschop in Burgos en later de bisschop van Barbrasto. Toen zijn broer Alfons I in 1134 dodelijk gewond raakte bij de veldslag van Fraga, en geen troonopvolgers had, vroeg hij paus Innocentius II dispensatie om zijn broer op te volgen als koning van Aragón. De paus was niet probleem, hij gaf toestemming, maar de edelen hadden geen vertrouwen in een monnik als koning. Na enkele jaren was Ramiro de situatie helemaal beu en stuurde in 1136 een boodschapper naar zijn bevriende abt in Frankrijk om te vragen naar een oplossing. De boodschapper kreeg een symbolisch antwoord, in de boomgaard sneed de abt een aantal wild groeiende takken van de bomen en zei de boodschapper dat hij de koning moest vertellen wat hij nu had gezien. De koning begreep meteen de boodschap. Hij liet het gerucht rondgaan dat hij de grootste klok zou laten gieten van zijn koninkrijk, zo groot dat hij te horen was in heel Aragón. Hij riep alle opstandige en onbetrouwbare edelen naar het zijn paleis in Huesca om hun het maken van de klok uit te leggen. Maar toen de 12 edelen arriveerden werden ze meteen in de kelder onthoofd. Met de afgehakte hoofden vormde hij op de grond een kring en hij hing één hoofd aan het plafond naar beneden als een klepel. Deze gevormde klok werd de ‘klok van Huesca’ genoemd. De resterende edelen die nog twijfelden aan de koning vluchtten of onderwierpen zich aan zijn gezag. In het stadhuis van Huesca hangt het schilderij La campana de Huesca, geschilderd door Jose Casado del Alisal in 1874, die een voorstelling geeft van deze gedenkwaardige gebeurtenis. De broers Alfons en Ramiro liggen begraven in het mooie Monasterio de San Pedro el Viejo, een 12e eeuws klooster in het centrum van Huesca, dat zeker een bezoek waard is.

Aan de bouw van de kathedraal wordt begonnen in 1273, maar wanneer de Zwarte Dood (de pest) door de stad trekt in 1348, overlijdt de helft van de bewoners, wat behoorlijke vertraging oplevert in het bouwproces.  De kathedraal zal pas klaar zijn in 1511.
De 17e eeuw is voor Huesca een periode van bloei en waarin de kerken San Lorenzo en Santo Domingo, maar ook het achthoekige gebouw van de universiteit worden gebouwd. De 18e eeuw waren voor Huesca mindere tijden, de Spaanse Successieoorlog om de troonopvolging brachten niet veel goeds. Daarentegen groeide de universiteit enorm in het aantal leerlingen. Na de sluiting van de universiteit in 1845 is het gebouw nu onderdeel van het Provinciaal Museum van Huesca.
Ten tijde van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) werd de stad verpletterd door de troepen van Franco en 100 mensen vinden de dood.

Huesca is nu de hoofdstad van de gelijknamige provincie. Het is een mooie stad en gezellige stad om te bezoeken, met veel terrasjes en een prachtig wandelpark, Parque Miguel Servet. Het park, zowat 7 hectare, werd aangelegd in 1928 en wordt ook wel de ‘Groene Long van Huesca’ genoemd.

• Provinciaal Archeologisch Museum, na vesting, paleis van de koningen en universiteit, nu archeologisch museum
• Kathedraal van Huesca, gotische kathedraal uit de 13e eeuw met een schitterend albasten altaarstuk
• Klooster van San Pedro el Viejo, romaans klooster uit de 12e eeuw (een must)
• Bisschoppelijk Museum van Huesca, veel religieuze kunst van zowel de kathedraal als van parochies en kloosters
• Basilica de San Lorenzo, barokke kerk uit de 17e eeuw
• Ayuntamient, het stadhuis uit de 16e eeuw met mooie houten galerij

2012, Hotel Pedro I De Aragon

Jaca

inwoners: 13.221
Jaca, aan de zuidkant van de Pyreneeën, is al eeuwenlang één van de eerste Spaanse steden die een pelgrim bereikt na het oversteken van de Pyreneeën, mits hij niet de route via Saint-Jean-de-Port en Roncesvalles neemt. Het is dan ook één van de meest oostelijke steden op de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela in Spanje.
Jaca wordt vaak genoemd als stad met de eerste kathedraal van Spanje, die werd gebouwd in de 11e eeuw na de overwinning op de Moren die het Iberisch schiereiland honderden jaren daarvoor hadden geregeerd. De kathedraal van Jaca ligt in een labyrint van straatjes in het gezellige centrum van de stad. Het was Spanje’s eerste Romaanse kathedraal. Het kleine portiek van de kathedraal, dat grenst aan de zuidkant van het plein, heeft mooi houtsnijwerk met bijbelse scènes. Maar ook de vijfhoekige citadel van Jaca is beroemd. De bouw van de citadel begon eind 16e eeuw en het is volledig bewaard gebleven.
De economie van Jaca is altijd gebaseerd geweest op de landbouw en veeteelt, maar tegenwoordig is het toerisme de grootste inkomstenbron. Het toerisme is vooral gericht op wintersporten in de Pyreneeën.

Net ten zuiden van Jaca ligt het ‚aparte’ klooster van San Juan de la Peña, ‚apart’ omdat het in een holle rots is gebouwd. Het is misschien wel het oudste katholieke heiligdom in Spanje, gesticht in de 9e eeuw door een groep kluizenaars én reeds voor het vertrek van de Moren.

• Catedral de Jaca, de eerste romaanse kathedraal in Spanje uit de 11e eeuw
• Ciudadela de Jaca, ook wel genoemd Castillo de San Pedro, de citadel uit de 16e eeuw
• Monasterio de las Benedictinas, het klooster van de Benidictijnen uit de 16e eeuw
• El Fuerte de Rapitán, een enorm militair erfgoed uit de 19e eeuw
• La Torre del Reloj, een gotische klokkentoren uit 1445
• Ayuntamiento, het stadhuis van Jaca gebouwd in de 15- en 16e eeuw

2010, Hotel Jaqués
2012, Gran Hotel de Jaca

Loarre

CASTILLO DE LOARRE

Lang voor je Loarre zelf ziet, het plaatsje onder het kasteel, kun je Castillo de Loarre al zien. Loarre zelf is een lief plaatsje met oud kerkje en maar 361 inwoners, maar dat iedereen waarschijnlijk (net als wij) overslaat. Het kasteel ligt daar dus ver boven, tegen een rots aan en hoe dichterbij je komt, hoe beter je ziet dat die rots deel van het kasteel vormt, het kasteel groeit als het ware uit de rots. Het kasteel werd gebouwd in 1020 door koning Sancho Ramirez van Navarra en Aragon als verdedigingsburcht tegen de Moren. Later, in dezelfde eeuw, werd het tevens het klooster van de Augustijnenorde. Om het dorp ook te beschermen werd omstreeks 1287 de buitenste omwalling gebouwd. Het kasteel is een goede locatie voor speelfilms, waarvan de meest bekende Kingdom of Heaven. Castillo de Loarre is in 1906 tot Nationaal Monument verklaard.

Mirambel

inwoners: 113
Het middeleeuwse dorpje Mirambel is een juweeltje in de provincie Teruel. Het werd in 1169 door Alfons II veroverd op de Moren. Mirambel heeft altijd een nauwe band met verschillende ordes, de Orde van de Heilige Verlosser, de Orde van de Tempeliers, de Orde van Sint Jan van Jeruzalem, ze hebben hier allemaal hun zetel gehad tot in het midden van de 19e eeuw. De oude 13e eeuwse stadsmuur is bijna nog geheel intact gebleven. Van het 13e eeuwse kasteel van de Orde van Tempeliers rest niet veel meer, maar je kunt het nog steeds bezoeken. Aan de rand van de stad ligt het Convento de las Agustinas Ermitañas, een imposant rechthoekig gebouw uit de 16e eeuw. De kerk ‘la Asunción’ die qua omvang meer lijkt op een kathedraal, is zeker een bezoekje waard. Het Portal de las Monjas, een oude poort van het Augustijner klooster, is het meest gefotografeerde object van de stad.

Mirambel is gewoon een prachtig klein dorpje, met mooie oude huizen en een gezellige sfeer.

Montalbán

inwoners: 1.341
Grotschilderingen in het Park Cultural del Río Martín, leveren het bewijs dat er in de omgeving van Montalbán al 6000 jaar voor onze jaartelling mensen woonden. In de 3e eeuw voor Christus was hier een pre-Romeinse nederzettingen met Kelten en Iberiërs. Na de Romeinen komen hier de Visigoten zich vestigen die zullen blijven tot dat de Moren in 714 het stokje overnemen. Uiteindelijk is het Ramón Berenguer IV die in 1180 de stad onder het gezag van het Graafschap Barcelona brengt. In de 14e wordt een stadsmuur aangelegd die de inwoners moet beschermen tegen de voortdurende oorlogen van Castilië en Aragon. In de 17e eeuw is de stad te omschrijven als een bolwerk van de Orde van Santiago met een Dominicaans klooster, een parochiekerk en als een ommuurde stad met een kasteel. Uit deze periode zijn nog een aantal paleizen te zien en de Iglesia de Santiago, een kerk gebouwd in gotische en Mudejarstijl.
De ingang naar het historische centrum gaat door de oude Portal Daroca, waar vroeger ook de gevangenis zich bevond. Je zou de stad weer kunnen verlaten door een ander oude poort, El Portal de Santa Engracia.

De omgeving van Montalbán is een ideale lokatie voor diverse bergsporten, zoals wandelen, klimmen en mountainbiken.

Sallent de Gállego

inwoners: 1.490
Sallent de Gállego ligt in de provincie Huesca. Hier liggen de Aragonese Pyreneeën, het hoogste gedeelte van de Pyreneeën met de Aneto, Maladeta, Posets, Monte Perdidoeen, allemaal bergen boven de 3.000 meter en met langgerekte dalen. Het schitterende gebied van Ordesa en Monte Perdido heeft de status van Nationaal Park en wordt gekenmerkt door een groot contrast tussen droge, kale rotsgebieden en de voortdurende aanwezigheid van enorme hoeveelheden water in de vorm van watervallen en snelstromende rivieren. Ten oosten van Ordesa vindt u de prachtige vallei van Benasque. De vallei van Benasque loopt tussen de twee met gletsjers bedekte bergmassieven Posets en Maladeta en wordt doorstroomd door de rivier Esera. Zij loopt dood op de helling van het Maladeta-massief. De harmonieuze combinatie van meren, rivieren, watervallen, bossen en bergen vormt hier een spectaculair en prachtig landschap. Het gebied is uitstekend geschikt voor wintersport, maar ook kan men er uitstekend wandelen (sommige stoeltjesliften werken ook in de zomer). In de provincie vindt u vele mooie dorpen met Romaanse en gotische gebouwen, zoals bijvoorbeeld in Ainsa, de hoofdplaats van het vroegere vorstendom Sobrarbe, waar men het middeleeuwse verleden kan ervaren in de Romaanse kerk uit de 12e eeuw, op het centrale plein (13e – 15e eeuw) en in vele andere oude gebouwen, of bij Jaca met een kathedraal uit de 11e eeuw en het klooster van San Juan de la Peña uit de 9e eeuw. De 5 kilometer verderop gelegen Col du Pourtalet, is de grensovergang naar Frankrijk. Een leuke grensovergang vanwaar je mooie wandelingen kunt maken en nadien is één van de restaurantjes een hapje en een drankje kunt doen. Er is zelfs een kleine supermarkt

Sallent de Gállego zelf wordt doorkruist door de río Gállego en de río Aguas Limpias. Iets buiten Sallent ligt een kleine waterval, El Saliente, waar de stad eigenlijk haar naam aan heeft te danken. Het door ons uitgezochte hotel Saliecho is in de winter drukker bezet dan in de zomer, aangezien we hier zoals gezegd midden in een populair skigebied zitten. Aan luxe zal het zeker niet ontbreken, het is (volgens ons) één van de beste en betaalbare in deze omgeving.

2008, Hotel Saliecho

San Juan de la Peña

Het klooster van San Juan de la Peña is een religieuze complex in het centrum van Santa Cruz de la Seros, ten zuid-westen van Jaca. Het was één van de belangrijkste kloosters in Aragon in de middeleeuwen en is gedeeltelijk uit een grote overhangende rots, de legendarische “Monte Pano”, gehouwen. San Juan de la Peña betekent “Heilige Johannes van de rots”. Het bevat enkele mozarabische elementen, hoewel het meest van het klooster, is gebouwd in romaanse stijl. De tweede verdieping bevat een koninklijk pantheon van de koningen van Aragon en Navarra, met marmer en medaillons herinnerend aan historische veldslagen. Deze ruimte werd geheel gerenoveerd tijdens de regering van Karel III in 1770. Na een brand van 1675, werd er een nieuw klooster gebouwd. In de 11e eeuw werd het een klooster van de Benedictijner Orde en was het eerste klooster in Moors Spanje.
Het oude klooster van San Juan de la Peña werd in 1676 aangevuld met een, iets verderop gelegen, nieuw klooster. Dit gebeurde samen met de kerken van San Caprasio en van Santa Maria in de nabijgelegen plaats Santa Cruz de la Seros.
Het nieuwe klooster heeft sinds enkele jaren een mooi museum over het dagelijkse leven van de monniken tijdens de middeleeuwen.

De Spaanse legende vertelt dat hier de Heilige Graal (volgens sommigen de kelk van het Laatste Avondmaal) verborgen lag, ter bescherming tegen de islamitische overheersers van het Iberisch schiereiland. Of het waar is weten we niet, maar het heeft in ieder geval veel pelgrims en bezoekers aangetrokken door de loop van de eeuwen heen.

Het oude klooster uit 920 werd uitgeroepen tot Nationaal Monument in 1889, het nieuwe klooster in 1923.

Sastago

MONASTERIO DE RUEDA

Een klein weggetje van ongeveer een kilometer brengt je bij een klooster uit 1181. Het ligt er stil en verlaten bij aan de oever van de rio Ebro. Het was een geschenk van koning Alfonso II van Aragon in 1181 aan de kloosterorde van Juncerías.
Het Monasterio de Rueda is één van de belangrijkste cisterciënzer kloosters in Europa, gebouwd in verschillende stijlen. De middeleeuwse kerk, kapel en klooster zijn in renaissance- en barokstijl en er is een toren in de Mudejarstijl.
Het kloostergebouw werd in 1992 aangekocht door de staat en was in zeer slechte staat. Na een grote renovatie herbergt het nu een luxe hotel, waar wij in 2013 hebben mogen overnachten. Maar ook het oude kloosterdeel werd prachtig gerestaureerd en trekt veel bezoekers. Het kloostercomplex heeft aan de oever van de Ebro nog een antieke oliemolen.

2013, Monasterio de Rueda

Secastilla

SANTUARIO DE TORRECIUDAD

Santuario de Torreciudad is een heiligdom gewijd aan de Heilige Maagd Maria, in Aragon in het noorden van Spanje en op enkele kilometers verwijderd van het kleine dorpje Secastilla. De naam komt van een oude wachttoren uit de Arabische periode, waarvan de ruïnes een paar meter naast van de oude kapel liggen. De kerk werd gebouwd in 1975 onder leiding van de stichter van de Opus Dei, de heilige Jozefmaria Escrivá, de architect was Heliodoro Dols. De reden dat de bouw van dit nieuwe heiligdom hier plaats vond, heeft te maken met de ernstige ziekte waar Jozefmaria Escrivá op 2-jarige leeftijd aan leed.  De arts dacht dat hij de ochtend niet zou halen en stelde de vader hiervan op de hoogte. Zijn ouders hadden een vast vertrouwen in God en zijn moeder beloofde die avond dat zij haar zoon, indien hij zou genezen, mee zou nemen op bedevaart naar de Mariakapel in Torreciudad. Haar gebed werd verhoord. Uiteraard niet vermoedend dan hun zoon ongeveer 60 jaar later één van de belangrijkste mensen zou zijn die er voor hebben gezorgd dat dit zeer aparte bouwwerk hier verrees. Jozefmaria Escrivá overleed in 1975, hetzelfde jaar als de opening van dit gebouw, en werd in 1992 heilig verklaard door paus Johannes Pauls II.
Samen met de heiligdommen El Pilar, Montserrat en Lourdes vormt het de Marian Route, een pelgrim route die tienduizenden gelovigen hier doen passeren. Ook het feest van Onze-Lieve-Vrouw van Torreciudad trekt veel bezoekers aan. Men komt hier vooral voor de Zwarte Madonna, een romaans beeldhouwwerk uit de 11e eeuw.

De omgeving van Santuario de Torreciudad is adembenemend mooi en het Embalse del Grado is blauwer dan blauw.

Sos del Rey Católico

inwoners: 635
Sos del Rey Católico hebben we al drie keer aangedaan en ook elke keer in dezelfde Parador National. De eerste keer dat wij hier waren hadden we een extra luxe kamer, ter compensatie voor de overlast van de verbouwing, waar we overigens geen last van hebben gehad. In 2002 waren we één van de eerste gasten die de verbouwde parador had. Werkelijk een prachtig oud paleis in een al even mooi dorp.
Sos del Rey Católico werd gesticht door Ramiro I, koning van Aragon, in 1044, na de overheersing van de Moren. Het antieke gedeelte is een doolhof van kleine straatjes en steegjes. Sos del Rey is de geboorteplaats van Fernando II van Aragon (10 maart 1452). Fernando huwde met Isabella van Castilië en samen werden ze de katholieke koningen genoemd, die er voor zorgden dat de overheersing van de Moren in de laatste gedeeltes van Spanje tot een einde kwam. Ook waren zij (helaas) de grondleggers van de eerste vervolging van de Joden in Europa. De inquisitie (1478) richtte zich eerst tegen de Joden en daarna (1502) tegen de niet-bekeerde Moren.

Het was Columbus die de ‘Nieuwe Wereld’ ontdekte in naam van Fernando en Isabella. De steun die hij kreeg voor zijn onbekende en onzekere reis kwam niet van Fernando af, maar meer van Isabella. In 1492 vertrokken drie zeilschepen de Niña, de Pinta en de Santa Maria uit Spanje. Men wilde een nieuwe zeeroute naar Azië vinden om er specerijen en goud vandaan te halen. Christoffel Columbus (1451-1506), een Italiaans zeeman uit Genua, leidde de expeditie die door de Spaanse vorsten gesponsord werd. Er werd al handel gedreven met Azië maar dit gebeurde altijd via een oostelijke route. Colombus was er zeker van dat een westelijke route veel korter was. Twee maanden na zijn vertrek kwam hij in Indië aan, tenminste dat dacht hij. Pas na zijn dood ontdekte men dat Colombus niet in Indië was geweest, maar op de Caribische eilanden was terecht gekomen. Eigenlijk had hij dus toevallig Amerika ontdekt. Sos del Rey Católico, een schitterend klein dorpje, in the middle of niets, maar met een grootse geschiedenis.

• Gewoon het hele middeleeuwse centrum
• Ayuntamiento, het renaissance stadhuis uit de 16e eeuw
• Colegio Isidora Gil de Jaz, school uit de 18e eeuw en nog steeds in gebruik
• Iglesia San Esteban, romaanse kerk uit de 11e eeuw met gotische muurschilderingen
• Het kasteel gebouwd op de heuvel Feliciana door Ramiro II in de 12e eeuw
• Barrio Judería, de oude Joodse wijk met zijn oude huizen en smalle straatjes

2001, Parador Sos Del Rey Católico
2005, Parador Sos Del Rey Católico

Tarazona

inwoners: 11.050
Het schilderachtige bisschopsstadje Tarazona ligt aan de Rio Queiles in het noorden van de Sierra de Moncayo, een natuurgebied met de gelijknamige bergtop die meer dan 2300 meter hoog is. Ten tijde van de Romeinen werd het Turiasu genoemd. De eerste kathedraal wordt gebouwd in 449 door de Visigoten, op de plek waar nu de Iglesia San Atalino staat. Rond het jaar 714 wordt de stad veroverd door de Moren en die zullen hier blijven tot 1119, wanneer Alfonso I de stad veroverd. In het midden van de 12e eeuw wordt de kathedraal gebouwd, de stad krijgt een officiële rechtbank, en het recht tot het houden van twee beurzen per jaar. De 15e eeuw wordt de stad geteisterd door oorlogen en een uitbraak van de pest, vele inwoners zullen sterven aan deze epidemie. De 16e eeuw bracht herstel en worden er veel gebouwen, waaronder een aantal kloosters, gebouwd.

Van het oude erfgoed is nu nog veel te zien, onderen andere veel in de mudejarstijl. In het centrum vind je leuke nauwe straatjes en een voormalige stierenvechtersarena, nu een rond omsloten plein met huizen en het stadhuis.

• Kathedraal de Nuestra Señora de la Huerta de Tarazona, gotisch uit de 12e eeuw, met een mooi noordportaal
• Palacio Episcopal, het bisschoppelijk paleis uit de 14e eeuw, vroeger het paleis van de koningen van Aragon
• Ayuntamiento, het stadhuis uit de 16e eeuw met een mooie facade een hoogreliëf
• Iglesia San Francisco, kerk uit de 16e eeuw en onderdeel van het 13e eeuws Franciscaner klooster
• Iglesia San Atilano, een barokke kerk uit 1769, genoemd naar de beschermheilige van de stad
• Iglesia La Magdalena, met klokkentoren in de Mudéjar-stijl

Teruel

inwoners: 35.961
Teruel is hoofdstad van de Spaanse provincie Teruel in de regio Aragón met een oppervlakte van 440 km². De stad telt nog geen 36.000 inwoners en is de dunbevolkste provinciehoofdstad van Spanje. Het oude centrum bestaat uit statige, 18e eeuwse huizen en gebouwen die samen de nauwe straatjes vormen.
De stad is voornamelijk bekend om haar rauwe ham, die een eigen Denominación de Origen (herkomstaanduiding) heeft, maar nog meer bekend is de stad om haar mudejarkunst, door de UNESCO erkend werd als Werelderfgoed.

Heel veel mudejarstijl in Teruel, zo ook de Fuente de los Amantes met op de achtergrond de toren van de San Pedro 

Belangrijke toeristische bezienswaardigheden zijn dan ook de talloze gebouwen in mudejarstijl, het mausoleum van de Geliefden van Teruel (het praalgraf van twee middeleeuwse geliefden, Diego Marcilla en Isabel Seguras, die beiden van smart stierven toen Isabel gedwongen werd om met een ander te trouwen). De mudejarkunst herinnert aan het rijke multiculturele verleden van de stad. Hoogtepunten van deze stijl in Teruel zijn o.a. de kerk van Santa María, de kathedraal van het bisdom van Teruel en de torens van El Salvador, San Martín en San Pedro. Het mooiste uitzicht op de stad en haar omgeving heeft men vanaf de Mirador de Los Mansuetos, aan de camino de Santa Bárbara.

• Santa María de Media Villa, kathedraal uit 13e eeuw met verschillende bouwstijlen
• Iglesia San Pedro, kerk uit de 13e eeuw met een kopie van de toren van de kathedraal
• Iglesia San Francisco, kerk in gotische bouwstijl
• Los Arcos, het grootste aquaduct gebouwd in Spanje in de Renaissance, uit de 16e eeuw
• Fuente del Torico, oude fontein met bovenop een stier

2003, Parador Teruel

Zaragoza

inwoners: 682.004
Zaragoza heeft een lange geschiedenis van meer dan 2000 jaar en werd in de 1e eeuw voor Christus een Romeinse kolonie en werd in die tijd Caesarea Augusta genoemd. Aan de Romeinse periode komt een eind na de verovering van de Sueben en vervolgens door de Visigoten. In het jaar 712 werd de stad veroverd door de Moren en in de periode tussen 1013 en 1118 werd het toenmalige Cesaracosta onderdeel van de Taifa van Zaragoza en de naam werd verbasterd tot het Arabische Saraqusta. De taifa’s ontstonden in de 11e eeuw in de periode van de val van het Kalifaat van Córdoba (1031) en waren onafhankelijke staten. Saraqusta had veel verschillende emirs, maar in 1110 werd de taifa verslagen door de Almoraviden uit Marokko.
Acht jaar later kwam de stad na tijden weer in Christelijk bezit, door de verovering van Alfons I van Aragón. Het werd de hoofdstad van het toenmalige Koninkrijk Aragón en opnieuw werd de naam van de stad veranderd, ditmaal in Çaragoça, waarvan het huidige Zaragoza afstamt. Onder het bewind van Fernando II van Aragón werd de universiteit gebouwd, was er economische bloei, maar werden ook de joden verdreven uit de stad. Later in 1609, onder bewind van Filips III, zouden ook alle Moren worden verdreven.
Tijdens de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog in de 19e eeuw kreeg de stad het zwaar te verduren. In zowel 1808 als 1809 werd Çaragoça belegerd door de troepen van Napoleon, waarbij velen door honger en strijd omkwamen. Het inwonertal daalde zelfs van 55.000 naar slechts 12.000. De stad leefde pas weer op in 1865, toen het een spoorlijnverbinding kreeg met Madrid, Barcelona en Bilbao en wederom toen het in 1908 de Frans-Spaanse Tentoonstelling organiseerde.
prachtige foto: Paulo Brandao

• El Pilar, grote en indrukwekkende kathedraal, o.a. versierd met schilderijen van Francisco Goya
• Plaza del Pilar, één van de grootste pleinen van Europa met een lengte van 1500 meter
• La Seo/Catedral del Salvador, kathedraal met overblijfselen uit tijden dat het een Romeinse tempel en Moorse moskee was
• Palacio de la Aljafería, paleis uit de 9e eeuw en de zetel van de huidige regering van Aragón
• San Pablo-kerk, kerk in Mudéjarstijl uit de 13e eeuw, staat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO

 ->  terug naar de landkaart met de regio’s